تعريف داربست
داربست جايگاه و تكيه گاهي است موقت كه هنگام اجراي عمليات ساختماني در ارتفاع براي نگهداري و حفظ كارگران، مصالح ساختماني و ابزار كار به كار برده مي شود.
داربست ها بسته به نوع استقرار به صورت ساده، معلق، پيش آمده، قابل نوسان، مستقل، برجي و غيره به كار ميروند.
اصطلاحات رايج در داربست
Base plate: پايه فلزي براي پخش و توزيع بار كه زير لوله هاي استاندارد به كار ميرود. (بين خاك و لوله استاندارد)
Bay length: فاصله بين دو استاندارد مجاور در طول وروبه روي داربست.
board: چوبي نرم كه براي دسترسي به سكوهاي كاري و…به كار مي روند اين چوب ها بايد در مقابل آتش مقاوم باشند.
Board beare intermediate transom: لوله ايست كه در فاصله بين ledger براي تقويت سكوهاي كار نصب مي شود.
brace: لوله هاي مهاري كه به صورت اريب و ضربدري بسته مي شوند و ساختمان داربست را محكم نگه ميدارند.
butlers: لوله اي كه خوب با بريس ها محكم شده و براي حركت داربست به كار ميرود.
Castor: چرخ گردانيست با ابزار قفل كن كه به پايه استاندارد بسته شده و براي حركت داربست به كار ميرود.
Toe board clip: گيره نگهدارنده قرنيز.
coupler: بستي است كه براي اتصال و بستن دو لوله به هم ديگر در اسكافولد به كار ميرود كه دو نوع هستند: حامل بار وغير حامل بار
Guard rail: لوله اي است كه از داخل دار بست براي جلوگيري از سقوط افراد بسته ميشود (معمولا در ارتفاع 91 و 47 سانتيمتري از كف محل كار).
Hoop iron: تسمه اي فلزي كه به سر تخته داربست مي بندند كه از جدا شدن و شكاف برداشتن تخته ها جلوگيري كند.
Ledger: لوله اي افقي كه به لوله استاندارد بسته مي شود (به وسيله بستهاي حامل بار) اين لوله ها از خم شدن استاندارد جلوگيري مي كند و مانند ساپورتي براي ترانزوم ها عمل مي كنند همانند barse
Access plate form: سكوي ساخته شده از چوب كه محل ورودي نردبان را تامين مي نمايد.
Lift: مجموعه اي از لجرها و ترانزوم ها و تخته هاي حامل كه يك سطح افقي براي داربست را تامين مي كنند.
Need transom: ترانزومي كه از اسكافولد بيرون آمده باشد.
Node point: محل اتصال ترانزوم .لجر و استانداردها به يكديگر را گويند.
Puncheon: لوله اي عمودي كه در پايين ترين انتهاي خود با كوپلرها به لوله افقي وصل شده كه بار را مستقيما به بيس پليت ويا زمين نمي فرستد.
Raker: لوله حامل بار كه به شكل اريب است و براي تقويت داربست به كار ميرود.
Scafftag: اتيكتي كه در تمام راه هاي ورودي به داربست نصب مي شود و نشان مي دهد كه داربست در هفته گذشته مورد بررسي قرار گرفته است و در دو رنگ سبز و قرمز مي باشد (سبز داربست ايمن است، قرمز داربست ناايمن است.)
Sleeve coupler: قطعه اي كه دو لوله را به همديگر وصل مي نمايد (همراه با مغزي چدني يا فلز ديگر).
Sole plate: تخته الوار كوتاه كه زير بيس پليت نصب مي شود و فشار وارده را توزيع مي كند در زمين هاي سست و شل كاربرد زيادي دارد. (بين زمين و بيس پليت قرار مي گيرد.)
Spigot joint pin: بستي كه در آخر داربست بسته مي شود براي اتصال دو لوله داربست به يكديگر.
Standard: لوله عمودي كه براي انتقال بار به سطح زمين به كار مي رود.
Stop end: گارد ريلي است كه در انتهاي داربست براي جدا كردن قسمت بدون تخته به كار ميرود و نيز جلوگيري از سقوط افراد.
Tie:لوله اي كه براي بستن داربست به يك لنگر به كار ميرود.
Toebord: (قرنيز) تخته اي كه در طول لبه سكو براي جلوگيري از سقوط ابزار و اشيا به كار ميرود.
Transom: لوله اي كه استاندارد بيروني را به استاندارد دروني متصل مي كند اين لوله بين ledger قرار گرفته و سكوي كار را درست مي كند.
Unitbeam: به منظور ساخت شبكه اياز بيم هاي تركيب شده به داربست.
Working plate form: محل كار .
نكات ايمني در داربست بندي
- پايه هاي عمودي داربست يا همان لوله هاي استاندارد نقش مهمي در استحكام داربست دارند كه حداكثر فاصله آنها از هم 2 متر مي باشد.
- داربست خوب داربستي است كه شما تمامي پايه هاي استاندارد را در يك خط مستقيم مشاهده كنيد.
- بستهاي با زاويه قائم: براي اتصال لوله هاي داربست در حالت عمود به كار مي روند لجرledger لوله هاي افقي كه براي استوار ماندن لوله هاي عمودي براي تحمل بهتر به كار ميرود همچنين براي جلوگيري از خم شدن لوله هاي افقي (ترانزوم) هم به كار ميرود.
- بست هاي put log coupler يا بست تخته براي اتصال ترانزوم ولجر به كار برده مي شود.
- حداقل بار ايمن براي اين بست ها 53 كيلو نيوتن مي باشد.
- ترانزوم لوله استاندارد بيروني را به استاندارد دروني نصب مي كند اين لوله از عرض لجر عبور كرده و محل كار را مي سازد.
- تخته داربست با طول كمتر از 1.5 متر حداقل به 2 ميله ساپورت زيري نياز دارد ولي براي طول هاي بيشتر از 1.5 متر حداقل به 3 ميله ساپورت نياز دارد.
- پين هاي اتصال joint pin قطعه اي است كه براي اتصال دو لوله طولي به همديگر مورد استفاده قرار مي گيرد.
- لوله اتصال SLEEVE COUPLER براي اتصال دو لوله طولي به همديگر مورد استفاده قرار مي گيرد كه به دو كلاس تقسيم بندي ميشود :
- بريس BRACEيا همان لوله هاي مهاري كه به شكل ضربدري به داربست زده مي شوند تا مقاومت داربست بيشتر شود. بريس هاي بيروني FACED BRACE كه هر 10 متر بسته مي شود.بريس هاي داخلي كه لجر به لجر و در فاصله استاندارد ها بسته مي شود.
- بست هاي مورد استفاده در بريس از نوع SLEEVE COUPLER مي باشند. استفاده از بست هاي SPIGOT در بريسها مورد تاييد نيست.
- بست هاي گردان براي استفاده در زاويه هاي مختلف از آنها استفاده مي شود داراي SWL5/3KN مي باشند.
- بست ها عموما در دو نوع چدني و فرج هستند (از نظر جنس).
- بست ها بايد به طور مرتب روغن كاري شده و در مخلوط مناسبي از گازوييل و روغن نگهداري شوند.
- بست ها دو نوع هستند: 2 پيچ و 4 پيچ كه هر كدام به ثابت و گردون تقسيم بندي مي شوند.
- پله ها بهترين وسيله براي دسترسي ايمن به بالاي سكو مي باشند.به ازاي هر 2 متر ارتفاع بين 7-6 پله در نظر گرفته مي شود.
- فاصله بين پله ها 30-25 متر بوده و عرض ورودي پله ها بين 120-60 سانتيمتر مي باشد.
- در هر 2 متر ارتفاع و ادامه پله ها حتما يك پاگرد جهت رفع خستگي بايد در نظر گرفته شود.
- پله ها حداقل 20 سانتيمتر بوده و داراي دستگيره و حفاظ پاگير مي باشند.
- پله ها مبادي ورودي داربست بوده و علايم هشدار دهنده در آنجا جهت رويت همگان نصب مي شوند.
- در شيب هاي ملايم و بنا به ضرورت گاهي به جاي پله ها از سطح شيب دار استفاده مي شود.
- پله ها در سازه هاي دايمي به طور عمود بوده و از ارتفاع 2 متر به بالا داراي پشت بند هستند.
- اگر در روي پله از تخته براي عبور مرور بهتر استفاده مي كنيد حتما آنرا با سيم محكم ببنديد.
- تخته هاي داربست روي سكو و پاگردها را پوشانده و در دو انتها داراي لب بند يا تسمه فلزي هستند.
- عرض سكو از 150-60 سانتي متر بسته به نوع كار تغيير مي كند.
- دو طرف و وسط تخته ها بايد بر روي لوله هاي داربست TRANSOM قرار گيرد.
- طول اين تخته ها 4 متر مي باشد و بسته به ضخامت آنها از طول 1 الي 3.5 متر را پوشش مي دهند.
- عرض تخته ها از 25-22.5 سانتيمتر مي باشد. ضخامت تخته ها بسته به نوع استفاده از 63-32 ميليمتر مي باشد.
- در كنار سكوي كار قرنيز قرار گرفته و از افتادن اشيا جلوگيري مي كنند و به آنها TOE BOARD گفته مي شود
- عرض تخته هاي قرنيز بين 25-15سانتيمتر مي باشد.
- فاصله بين تخته ها بر روي سكو نبايد بيش از 2.5 سانتيمتر شود.
- تخته ها در طول سكو براي اين كه پاگير نشوند بايد روبروي هم باشند اما بنا به ضرورت بين 45-25 سانتيمتر مي توانند همديگر را پوشش دهند.
- يك سكوي مناسب مي بايست در هر متر مربع بين 250-150 كيلوگرم وزن را تحمل نمايد.
- نردبان خطرناكترين قسمت يك داربست ميباشد. زاويه مناسب پايه هاي نردبان و زمين بين 75-68 درجه مي باشد.
- به ازاي هر 4 متر ارتفاع 1 مترپايه هاي نردبان به عقب كشيده مي شود.
- نردبان در اشكال مختلف ساخته و كاربردهاي متفاوت دارند. حتما قبل از كار از تمام اجزاي نردبان بازرسي شود.
براي اطلاعات بيشتر به سايت داربست سيماساز مراجعه كنيد.